1. Muốn đọc cuốn sách này được
nhiều ích lợi nhất cần có một đức
tính cốt yếu, quan trọng hơn cả
những định lệ và quy tắc. Không có
nó thì bài học hay tới mấy cũng
không có bổ ích gì, mà nó có thì
không cần những bài đó cũng làm
được những việc phi thường.
Vậy điều kiện mầu nhiệm đó là gì?
Rất giản dị: là phải có lòng ao ước
thiết tha muốn tìm hiểu thêm, muốn
học thêm, và một cường chí quyết
bồi bổ năng lực xử thế dụng nhân
của mình.
Làm sao luyện được chí đó? Bằng
cách luôn luôn tâm niệm rằng
những quy tắc dạy trong tập này vô
cùng quan trọng. Bạn hãy tự nhắc
luôn luôn rằng: "Hạnh phúc của ta,
sự thành công của ta, danh vọng
tiền của của ta phần lớn đều do sự
khôn khéo trong khi giao thiệp với
người mà có".
2. Bạn đọc một lần mỗi chương để
hiểu đại cương. Rồi có lẽ bạn muốn
hấp tấp coi tiếp ngay chương sau.
Xin đừng. Phải đọc lại kỹ lưỡng một
lần nữa. Như vậy đỡ tốn thì giờ mà
có nhiều kết quả.
3. Phải thường thường ngưng đọc để
suy nghĩ những điều mới đọc và tự
hỏi: lời khuyên đó, lúc nào có thể áp
dụng được và áp dụng ra sao?
Như vậy mới là bổ ích.
4. Tay nên có cây viết chì hay viết
máy để đánh dấu ở ngoài lề những
lời khuyên nào mà bạn tính thi hành.
Nếu là một quy tắc cực kỳ quan
trọng thì gạch dưới nó, hoặc đánh
bốn chữ X "xxxx" ở ngoài lề. Như
vậy, khi coi lại, mau và dễ thấy hơn.
5. Tôi biết một người đã làm giám
đốc một công ty bảo hiểm lớn từ 15
năm rồi. Vậy mà mỗi tháng ông đọc
hết những điều lệ bảo hiểm của
công ty ông, tháng nào cũng vậy, hết
năm này qua năm khác. Tại sao? Tại
kinh nghiệm cho ông hay rằng chỉ có
cách đó mới nhớ kỹ hết điều lệ được
thôi.
Riêng phần tôi, tôi đã có lần để ra
hai năm trời để viết một cuốn sách
về sự hùng biện, vậy mà tôi vẫn phải
thỉnh thoảng coi lại cuốn đó để khỏi
quên những điều chính tôi đã viết ra.
Cái mau quên của loài người thiệt lạ
lùng, đáng làm cho ta ngạc nhiên.
Vậy, nếu bạn muốn cuốn sách này
giúp ích cho bạn được lâu dài, xin
đừng tưởng rằng chỉ đọc nó một lần
là đủ. Sau khi nghiên cứu nó kỹ rồi,
mỗi tháng nên để ra vài giờ ôn lại.
Bạn đặt nó luôn luôn trên bàn giấy
và thường mở nó ra. Đầu óc bạn
phải thấm nhuần những khả năng
đẹp đẽ nó cải thiện đời bạn, những
khả năng mà bạn chưa có, còn phải
chinh phục nữa. Xin bạn nhớ rằng
chỉ có cách luôn luôn thấy ở trước
mắt những quy tắc đã trình bày, mới
có thể áp dụng nó được một cách tự
nhiên, không khó nhọc, như cái máy,
và làm cho những quy tắc đó thành
ra bản tính thứ nhì của bạn. Ngoài
ra, không có cách nào khác.
6. Bernard Shaw nói rằng họ không,
không đủ, phải thực hành nữa. Đã
học thì phải hành. Ông nói có lý.
Muốn học, phải hoạt động chớ
không thụ động. Nhờ thực hành mới
tiến được. Vậy muốn thấm nhuần
những quy tắc này, hễ có cơ hội, xin
bạn thực hành liền. Nếu không, sẽ
mau quên lắm.
Tôi cũng biết đó là một sự khó khăn.
Vì chính tôi cũng có khi thấy khó thi
hành những điều tôi đã chỉ cho các
bạn. Ví dụ khi bạn bực tức, tự nhiên
bạn muốn chỉ trích, khiển trách chứ
không nghĩ tới sự tự đặt mình vào
địa vị người. Kiếm một tật xấu của
người dễ hơn là tìm cái hay của họ.
Ta tự nhiên muốn nói tới những việc
ta đương lo nghĩ hơn là nói tới
những đầu đề làm cho người khác
vui lòng. Cho nên bạn phải nhớ rằng
đọc sách này không phải để hiểu
biết thêm mà là để luyện cho có
những tập quán mới, để dự bị một
lối sống mới. Như vậy cần phải mất
công, kiên nhẫn, chăm chú hàng
ngày.
Vậy, xin bạn thường mở những
trang này ra. Cuốn này phải là kim
chỉ nam của bạn trong sự giao thiệp
với người. Và khi bạn gặp một vấn
đề, như sửa lỗi một đứa nhỏ, làm
sao cho bạn trăm năm đồng ý với
bạn, hoặc là cho một khách hàng
đương giận mà được hài lòng, thì xin
bạn hãy suy nghĩ một chút đã,
chống cự với sự xúc động đầu tiên,
đừng để cho nó lôi cuốn vì thường
nó có hại. Lúc đó xin bạn nhớ tới
cuốn này, hoặc nếu có thì giờ thì mở
nó ra coi, đọc lại những đoạn đã
đánh dấu. áp dụng những quy tắc
trong đó và bạn sẽ thấy những kết
quả phi thường.
7. Bạn đặt lệ với người nhà hoặc bạn
bè rằng hễ bắt gặp bạn làm trái quy
tắc nào đó thì bạn phải chịu phạt
một số tiền. Phải làm sao cho sự học
tập của bạn thành ra một trò chơi
vui mà mê được.
8. Ông hội trưởng một nhà ngân
hàng lớn ở Nữu Ước, sau khi nghe
vài bài giảng của tôi, có tả rõ cách
sửa mình của ông như sau này mà
chính ông đã kiếm ra được từ lâu. Nó
vô cùng hiệu nghiệm. Ông học ít
lắm, nhưng là một trong những nhà
tài chánh lớn nhất ở châu Mỹ; ông
thú rằng chỉ nhờ phương pháp của
ông mà ông thành công.
"Từ lâu rồi - ông nói - tôi ghi trên
một cuốn lịch những công việc buôn
bán mỗi ngày. Tối thứ bảy, tôi không
tiếp ai hết, để tự xét mình. Ăn tối rồi,
tôi cấm cung trong phòng giấy của
tôi, mở cuốn sổ tay ra, suy nghĩ về
mỗi câu chuyện, mỗi lần bàn cãi,
mỗi cuộc thương nghị, mỗi vụ chạy
chọt trong tuần lễ đó. Tôi tự hỏi:
- Lần đó, ta đã lỡ lầm chỗ nào?
- Đã hành động khéo chỗ nào? Có
thể khéo hơn được không? Ra làm
sao?
- Sự lôi thôi đó cho ta bài học gì?
Có khi tự xét như vậy, tôi thấy đau
khổ lắm, có khi tôi lấy làm lạ lùng
sao đã lầm lỡ nặng nề như thế được.
Nhưng tôi càng lớn tuổi thì lầm lỡ
càng ít đi và có khi còn muốn tự vỗ
vai mình nữa. Chưa có gì giúp tôi
nhiều bằng phương pháp tự xét và
tự cải đó.
Nhờ nó mà tôi xét đoán chắc chắn,
minh mẫn hơn; những sự quyết định
của tôi thích đáng hơn, và giúp tôi
rất nhiều trong sự giao thiệp với mọi
người. Tôi xin nhiệt liệt giới thiệu nó
với "hải nội chư quân tử".
Tại sao các bạn không dùng một
phương pháp tương tự kiểm điểm lại
cách các bạn áp dụng những quy tắc
trong tập này ra sao? Nếu các bạn
quyết tâm làm, sẽ có hai cái lợi:
Thứ nhất: các bạn sẽ say mê học
được một môn học có giá trị vô song
về phương diện giáo hóa.
Thứ nhì: các bạn sẽ nhận thấy rằng
khả năng của bạn làm đẹp lòng và
dẫn dụ người khác sẽ nẩy nở, rực rỡ
như bông đào về tiết xuân vậy.
Tóm lại: Muốn đọc sách được nhiều
ích lợi nhất, phải:
I. Có lòng ham muốn học hỏi và thi
hành những định lệ chi phối sự giao
thiệp giữa loài người với nhau.
II. Đọc mỗi chương hai lần, rồi mới
qua chương sau.
III. Thỉnh thoảng ngưng đọc để tự
hỏi nên thi hành mỗi quy tắc ra sao
và vào lúc nào?
IV. Gạch dưới những ý chính.
V. Mỗi tháng coi lại cuốn này một
lần.
VI. Hễ có cơ hội thì phải thực hành
ngay những quy tắc học được. Dùng
cuốn sách này làm kim chỉ nam để
giải quyết những nỗi khó khăn hằng
ngày.
VII. Tặng cho bạn thân một số tiền
nào đó chẳng hạn, mỗi khi bạn bắt
gặp ta làm trái với những quy tắc đó.
Như vậy để làm cho sự học biến
thành một trò chơi hứng thú.
VIII. Mỗi tuần kiểm điểm những tấn
tới hoặc những sai lầm của bạn. Bạn
hãy xét mình coi đã bồi bổ được
khuyết điểm nào và trong những dịp
nào.